-
1 november
- Vitaal
‘Eenzaamheid is signaal dat iets niet goed zit in je relatienetwerk’
‘Eenzaamheid is het gevoel dat de kwaliteit van je relaties niet overeenkomt met hoe je het graag zou zien’, vertelt hij. ‘Meestal zit het niet in de kwantiteit maar in de kwaliteit van relaties. Je mist dan een bepaalde diepgang. Of je hebt het gevoel dat een bepaald soort relatie ontbreekt.’
Hij geeft een voorbeeld: ‘Je kunt als jongere bijvoorbeeld een heel goede band hebben met je ouders, maar geen of weinig vrienden hebben, of andersom.’ Je eenzaam voelen is geen fijn gevoel, maar Erik benadrukt ook dat het je wel iets kan leren. ‘Je moet het gevoel van eenzaamheid vergelijken met een signaal als pijn. Pijn is geen fijne ervaring, maar het is wel een teken dat je lichaam iets nodig heeft, dat je actie moet ondernemen. Ook een eenzaam gevoel kun je zien als een signaal. Daardoor weet je: er zit iets niet goed in mijn relatienetwerk, hier moet ik iets mee.’
Oorzaken
Volgens Eric zijn er verschillende oorzaken die het gevoel van eenzaamheid kunnen aanwakkeren. ‘Bijvoorbeeld niet lekker in je vel zitten of het moeilijk vinden om een connectie met iemand te maken.’ Maar het probleem hoeft niet altijd bij iemand zelf te liggen. ‘Steeds meer mensen ervaren eenzaamheid. Het kan ook aan de inrichting van de samenleving liggen.’
Een goed voorbeeld is volgens hem de coronaperiode. ‘Die tijd heeft enorme consequenties gehad voor de eenzaamheidsgevoelens, en dat werkt nog door. De eenzaamheidscijfers liggen nu nog altijd hoger dan de jaren voor corona.’
Actie tegen eenzaamheid
Niet gek dus dat landelijke én lokale overheden serieus werk proberen te maken van de aanpak van eenzaamheid. Zo lanceerde het ministerie van VWS het actieprogramma Eén tegen Eenzaamheid en zijn lokaal samenwerkende coalities tegen eenzaamheid gevormd.
‘Het is goed dat het thema zoveel aandacht krijgt. En dan met name de jongere doelgroep. Er was al langer aandacht voor eenzaamheid bij senioren, maar de laatste jaren wordt steeds duidelijker dat het niet bij die doelgroep blijft.’
Eric onderzocht wat er nodig is om het gevoel van eenzaamheid onder jongeren te verminderen. ‘Bij jongeren zien we dat toegankelijke sociale netwerken, zelfacceptatie en realistische verwachtingen cruciaal zijn om eenzaamheid te verminderen. Ook aandacht voor identiteitsvorming is essentieel. Het onderwijs kan hierin een grote rol in spelen. Denk aan een steunpunt waar studenten die zich eenzaam voelen kunnen aankloppen.’
Stappenplan
Wat je zelf aan dit gevoel kunt doen? ‘Praat erover met iemand die je vertrouwt, dat is stap één. De volgende stap is op zoek gaan naar het pijnpunt. Ben je op zoek naar een vriendengroep? Mis je een liefdesrelatie? Of voel je je eenzaam omdat je iemand mist? Als je iemand verliest, verdwijnt het gevoel van eenzaamheid niet zomaar. Daar is tijd voor nodig. Soms is eenzaamheid iet dat je (tijdelijk) moet accepteren.’