Als je je diploma hebt, ga je werken. Even solliciteren en aan de slag. De banen liggen voor het oprapen, toch? Helaas, niet voor iedereen. Een aanzienlijke groep hbo-gediplomeerden met een bijzonder kenmerk zoals autisme of een functiebeperking zit thuis, ondanks een groeiend aantal vacatures. Fontys en de TU/e hebben er iets op gevonden: Career Jumpstart.
[Lees ook onderaan het verhaal van Dana Martens, die mede dankzij jobcoaching een geschikte baan vond]
‘Sommige studenten hebben moeite een afstudeerplek, een stageplaats of een baan te vinden. De oorzaken lopen uiteen van psychische problemen en stress tot een zware mantelzorgtaak, autisme of adhd. Lang niet iedere studie verloopt soepel, zeker sinds corona niet', vertelt Manon Krabbenborg, projectleider Career Jumpstart.
'Studenten hebben soms behoefte aan extra begeleiding om te voorkomen dat ze uitvallen tijdens stage of afstuderen. Daarom zijn veertig docenten binnen diverse instituten opgeleid tot jobcoach. Zij zijn in staat talenten van studenten te ontdekken en te benutten en hebben geleerd hoe ze studenten met een ondersteuningsbehoefte beter kunnen begeleiden tijdens hun stage en afstuderen en kunnen helpen een passende werkomgeving te vinden.’
Bachelor wordt postbezorger Het fenomeen jobcoach bleek te voorzien in een behoefte. Bovendien waren jobcoaches blij met de vaardigheden die ze hadden geleerd en konden toepassen. Toch knaagde er iets bij Manon. ‘We begeleiden studenten tot ze hun diploma hebben. Daarna staan ze er alleen voor. En we weten dat lang niet iedere student een baan, of een baan op zijn niveau vindt. Sommigen gaan aan de slag als postbezorger of als verkoper in een bouwmarkt werken. Daar heb je geen bachelor voor behaald, wel?’ Waar gaat het dan fout? Manon: ‘Soms zien studenten enorm op tegen het solliciteren. Ze weten niet hoe ze het moeten aanpakken, zijn soms te eerlijk of te bescheiden en durven dan niet te solliciteren. Of ze vinden het te spannend. Of ze lopen vast als ze net zijn begonnen in hun eerste baan. Kortom, niet iedereen heeft al volledig ontwikkelde werknemersvaardigheden en niet iedere organisatie kijkt naar de talenten van een kandidaat. Met andere woorden: de stap naar de arbeidsmarkt is te groot. En omdat we studenten niet opleiden tot werkloosheid moesten we er een schepje bovenop doen.’
Sonja Voorn (l) is behalve stage- en afstudeercoördinator bij de opleiding Technische Natuurkunde ook opgeleid tot jobcoach.
De oplossing lag voor de hand – en ook weer niet: begeleiding van de student nadat die het diploma al heeft behaald. Manon: ‘Samen met mijn collega Marlou Heskes ben ik toen Career Jumpstart gestart, een loopbaancentrum voor studenten met een ondersteuningsbehoefte. We begeleiden (bijna) afgestudeerde studenten met een ondersteuningsbehoefte bij het vinden van een passende afstudeerplek en/of werkplek. Inmiddels kunnen zowel Fontys- als TU-studenten van deze voorziening gebruikmaken.’
Eng in je eentje Sonja Voorn, behalve stage- en afstudeercoördinator bij de opleiding Technische Natuurkunde ook opgeleid tot jobcoach, herkent het beeld dat Manon schetst. ‘Ik weet hoe spannend sommige studenten het vinden om op stage te gaan. Weet je, de stap van havo naar onze opleiding is niet zo groot. Klassen van 32 studenten, practicum in groepen van 16 en projecten in groepen van 8: dat is allemaal lekker overzichtelijk en vertrouwd. Maar als je stage gaat lopen, sta je er ineens in je eentje voor. Uiteraard krijgt de student begeleiding vanuit het bedrijf en vanuit Fontys, maar bij projecten op school doe je het werk met andere studenten. Tijdens de stage doe je alles zelf. Dat vinden ze eng, dat is heel begrijpelijk.’
Voor alle instituten Samen met enkele collega’s van drie in Eindhoven gevestigde technische instituten volgde Sonja een on-the-job opleiding tot jobcoach. ‘We ondersteunen studenten bij het zoeken en het succesvol doorlopen van een stage, bijvoorbeeld door te helpen bij het schrijven van een CV of het bespreken van lastige situaties waar de student tegenaan loopt. Het gaat om studenten met een ondersteuningsbehoefte, bijvoorbeeld als gevolg van psychische problemen, een trauma, adhd of autisme. Zonder deze ondersteuning zou het maar de vraag zijn of deze studenten hun diploma zouden hebben gehaald. Omdat de opleiding een succes was is er nu een officiële Fontys jobcoachopleiding beschikbaar voor alle instituten (zie onder, red.).’ Manon vat samen: ‘Langs drie sporen begeleidt Fontys studenten die behoefte hebben aan ondersteuning richting passende stage, afstudeer- en werkplekken. Allereerst via specifieke vakken in het curriculum zoals loopbaanoriëntatie, projecten voor bedrijven en sollicitatietraining. De beschikbaarheid hiervan hangt overigens wel af van de opleiding die je volgt. Daarnaast is er voor studenten met een ondersteuningsbehoefte die vastlopen in de zoektocht naar een passende stage of afstudeerplek jobcoaching beschikbaar. En tot slot, tot een jaar ná afstuderen, is begeleiding mogelijk via Career Jumpstart.’
Floreren in een passende baan De opgeleide jobcoaches werken samen met Career Jumpstart, aldus Manon. ‘Door die samenwerking dan de begeleiding zoveel mogelijk binnen het instituut van de student plaatsvinden. De begeleiding vanuit Career Jumpstart is voor de student kosteloos; Fontys neemt een groot deel van de kosten voor zijn rekening, in samenwerking met de TU/e, de gemeente en ASML foundation. Dat past binnen onze thema’s inclusiviteit en talentontwikkeling. Door te denken vanuit talenten en niet vanuit beperkingen vergroten we de kans dat iedereen een gelijke kans heeft op een passende baan waarin hij of zij kan floreren. En hoe meer diversiteit in een organisatie, hoe meer creativiteit, innovatie en uiteindelijk hoe meer rendement het oplevert. Dat is goed voor studenten én voor de samenleving.’
Alles over jobcoaching
‘Ik kan nu beter reflecteren op mezelf’
Dana Martens
Dana Martens behaalde in september vorig jaar het diploma van haar Fontys-opleiding Technische Natuurkunde, een studie die haar de nodige kruim kostte. ‘Dat had meerdere redenen. Zo heb ik chronisch last van vermoeidheid – mogelijk de naweeën van de ziekte van Pfeiffer. Daarnaast communiceerde ik moeizaam. Ik was soms eigenwijs, stelde te weinig vragen, misschien ook wel uit angst, en probeerde problemen zelf op te lossen. Daardoor liep ik studievertraging op.’
Na een moeizaam verlopen stage stelde Fontys Dana voor om voorafgaand aan haar afstudeerstage een jobcoachingstraject te starten. ‘Eens in de twee weken zat ik samen met mijn coach om te praten over de dingen waar ik tegen aanliep. Ik heb geleerd dat ik meer vragen moet stellen. Ik kan nu beter op mezelf reflecteren en beter omgaan met kritiek. Vroeger wees ik die meteen af, maar nu weet ik dat die kritiek vaak klopt en dat ik daar iets aan kan doen.’
Dana vermoedt dat ze ook zonder de coaching uiteindelijk wel een baan zou hebben gevonden. ‘Maar dan zou het waarschijnlijk niet zo goed gaan als nu. Ik werk nu via een detacheerder bij Canon in Venlo als quality engineer voor het printproces. Ik pas toe wat ik heb geleerd en ik kruip wat meer uit mijn schulp. Mijn collega’s zeggen dat ik het goed oppak. Dat is goed voor mijn zelfvertrouwen. Ik zou andere studenten die twijfelen over hun vaardigheden zeker aanraden om begeleiding van een jobcoach te vragen.’
Inclusief
Talentgericht onderwijs
Deze training is bedoeld voor de ervaren docentcoach die zich graag bezig wil houden met loopbaanbegeleiding van (bijna) afgestudeerde studenten met een ondersteuningsbehoefte (denk aan: autisme, ADHD, angst, dyslexie, mantelzorgtaken, lichamelijke en/of psychische klachten) richting een passende afstudeer- of werkplek.
Locatie
Eindhoven
Duur
20 bijeenkomsten
Startdatum
13 februari
Lees verder